Yem & Katkı Dergisi - Sayı 16 - Eylül/Ekim 2023

Eylül - Ekim 2023 Yıl: 3 - Sayı: 16 Yem Katkı Bitki Bazlı ve Doğal Yem Katkılarının Hayvan Sağlığı ve Performansına Etkileri Melanie Frischt, Biochem Esansiyel yağlar kanatlılarda solunum fonksiyonunu nasıl destekler? Dr. Enrique Montiel, Anitox Gıda güvenliği ve kanatlı performansının desteklenmesinin anahtarı Gareth Butterfield, Cargill Balık refahı, balık beslemesinin temelini oluşturur Hayvanlarda ve Hayvansal Gıdalarda Salmonella Riski ve Kontrolü Özel Dosya: Sayı Odak: www.yemvekatki.com

Günümüz tüketicileri, gıdaları seçerken sağlık, çevre ve refah gibi faktörlerle bağlantısına daha fazla dikkat ediyor. Tüketicilerin hem kendileri hem de gezegen için daha iyi seçimler yapmaları anlamına gelen bu doğal beslenme trendi, sürdürülebilirlik, bitki bazlı beslenme, proaktif sağlık ve fonksiyonel gıdalar gibi kavramları içeriyor. Bilinç düzeyinin artmasıyla birlikte bu trendin tüketiciler arasında yoğunlaşması, gıda üretim sektörlerinin tüm taraflarını etkilemeye başladı. Hayvancılık sektörü de bu trendden bağımsız hareket edemiyor. Bu etkiler hem olumlu hem olumsuz olabiliyor. Olumlu yönüyle bakıldığında, bu trendin hayvanların sağlıklı, kaliteli ve çevreye duyarlı bir şekilde yetiştirilmesini teşvik ettiğini söyleyebiliriz. Daha doğal ve bitki bazlı bileşenlerle üretilen yemler, hayvanların sindirim, bağışıklık, stres toleransı ve verimlilik gibi özelliklerini iyileştiriyor. Ancak bu trend, aynı zamanda maliyetleri de attıran bir unsur. Çünkü bu yemlerin üretimi, işlenmesi ve dağıtımı daha fazla emek, zaman ve kaynak gerektiriyor. Bu da yem fiyatlarını yükseltiyor ve hayvan yetiştiricilerinin kar marjını düşürüyor. Bu yüzden hayvan besleme sektörünün tarafları, doğal içeriklerle hayvan yeminin sağlık ve performans üzerindeki olumlu etkilerini attıracak çözümlere ve böylece artan ek maliyetleri, verimlilik artışıyla dengelemeye odaklanıyor. Bu trendle birlikte ortaya çıkan başka unsurlar da var. Örneğin, bitki bazlı gıdalara olan talep artışı ve bunun hayvansal gıda tüketimini azaltması gibi. Ancak bugünkü konumuz bu değil. Bu sayıda ele aldığımız ana konumuz, doğal yem katkılarının hayvanların sağlığı ve performansı üzerindeki etkileri. Bu katkılar, bitki bazlı maddeler, bitki özleri, uçucu yağlar, baharatlar, otlar ve mikroorganizmalar gibi çeşitli kaynaklardan elde edilebiliyor. Ve hayvan sağlığı, performansı ve ürün kalitesi üzerinde olumlu etkilere sahipler. Antibiyotik gibi insan sağlığı için risk teşkil eden unsurlara olan ihtiyacı azaltabilirler. Yani sürdürülebilirler ve bu yüzden de son derece önemliler. Günümüzde, bütün bu olumlu yönleri nedeniyle hayvan besleme sektörünün birçok temsilcisinin bu konuda yoğun bir çalışma içerisinde olduğunu görüyoruz. Bunların bir kısmını bu sayımızda görebilirsiniz. Faydalı olacağını umar, keyifli okumalar dileriz… Gelecek sayıda buluşmak üzere… Yayıncı Muhammed Akatay [email protected] Sorumlu Müdür Özlem Akatay [email protected] Genel Yayın Yönetmeni Derya Yıldız [email protected] Editörler Burak Varol Bahadır Büyükkılıç [email protected] İletişim & Pazarlama Lisa Atakul [email protected] Grafik Tasarım Alper Kandemir [email protected] Web Dizayn Caner Cem Pulat [email protected] Dağıtım ve Data Sorumlusu Amine Şengün [email protected] Atatürk Mah. Metropol İstanbul Sitesi C1 Blok No: 376 Ataşehir/İSTANBUL Tel: 0 850 220 5064 E-Mail: [email protected] Web: www.yemvekatki.com Yayın Türü: Süreli (İki ayda bir) @feedandadditive @yemvekatki Feed & Additive Yem & Katkı EDİTÖR Doğal beslenme trendi hayvan beslemeyi yeniden şekillendiriyor Derya YILDIZ Tüm telif hakları Three Plus Medya’ya aittir. © Yayıncının yazılı izni alınmadan kısmen veya tamamen çoğaltılması yasaktır. *SORUMLULUK REDDİ: Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen görüşler ve fikirler, Yem & Katkı Dergisi’nin Baş Editörü, Editörleri, Yayın Kurulu veya Yayıncısının değil, yazar(lar)ın bakış açısını yansıtır. Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı bu tür durumlarda sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez. Yayıncı, dergide yer alan içeriklerin ve verilerin doğruluğu veya eksiksizliği konusunda herhangi bir garanti vermemekte ve beyanda bulunmamaktadır. Dergide yayınlanan içeriklerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. İlanların sorumluluğu reklam verenlere aittir. Derginin tamamının veya bir kısım içeriğinin kullanımından doğacak herhangi bir zarardan, yayıncı ve yazar sorumlu tutulamaz.

Balancius® HER ŞEY AYRINTIDA GİZLİ KILIDI AÇ Broyler performansında, sağlığında ve refahında iyileşme ve çevresel ayak izinde azalma ile dünya çapındaki piliç üreticileri, Balancius® ’u broyler yemlerinin önemli bir bileşeni haline getirerek karlılıklarını arttırmaktadır. Bizlerle iletişime geçerek büyüyen Balancius® müşteri topluluğuna katılabilirsiniz. Broyler performansını, karlılığı ve sürdürülebilir üretimi dengelerken antibiyotik ihtiyacını azaltmak zor olabilir. Balancius® ile broyler gastrointestinal işlevselliğinin gizli potansiyelini ortaya çıkaran, türünün ilk örneği bir yem bileşenine sahibiz. DSM ve Novozymes işbirliği ile geliştirilen Balancius®, ölü bakteri hücre duvarı kalıntılarını parçalamak için peptidoglikanları hidrolize eden, besinsel emilimi ve yem verimliliğini optimize eden benzersiz bir etkiye sahiptir. Balancius® broyler gastrointestinal işlevselliği destekleyerek, yem dönüşüm oranını ve ağırlık kazancını iyileştirir; işleme veriminin artmasına katkı sağlar. Aynı zamanda altlığın kuru tutulmasıyla daha sağlıklı ayak tabanları ve hayvan refahına katkı sağlamaktadır. Biz değilsek, kim?Şimdi değilse, ne zaman? BİZİMLE MÜMKÜN YEM DÖNÜŞÜM ORANLARINI VE AĞIRLIK KAZANCINI SÜREKLİ İYİLEŞTİRİR ÇEVRESEL AYAK İZİNİ AZALTIR REFAHA KATKI SAĞLAR ALTLIĞI KURU TUTARAK, DAHA SAĞLIKLI AYAK TABANLARI ELDE EDİLİR İŞLEME VERİMİNİ ARTIRIR GASTROİNTESTİNAL İŞLEVSELLİK BESLENME | Bizi takip edin: www.dsm.com/anh

İÇİNDEKİLER 20 ESANSİYEL YAĞLAR KANATLILARDA SOLUNUM FONKSİYONUNU NASIL DESTEKLER? Melanie Frisch, Biochem Zusatzstoffe Handels- und Produktionsgesellschaft mbH 24 KOKSİDİYOZ KONTROLÜNÜN GELECEĞİ Madalina Diaconu & Twan van Gerwe, EW Nutrition 35 RUMİNANTLARDA PERFORMANSI ARTIRMAK İÇİN BİTKİ BAZLI ÜRÜNLERİN KULLANILMASI Isabelle Coudray, miXscience 38 BİTKİ BAZLI YEM KATKILARINA YÖNELİK MEVZUAT ENGELLERİNİN AŞILMASI Pen & Tec Consulting - Argenta Group 30 YUMURTACI TAVUKLARDA OKSİDATİF STRES KONTROLÜ İÇİN DOĞAL BİR STRATEJİ Steven Beckers, Impextraco – Belgium 18 SAYI ODAK ÖZEL DOSYA Hayvanlarda ve Hayvansal Gıdalarda Salmonella Riski ve Kontrolü 52 KANATLILARDA DOĞAL BİR SALMONELLA KONTROL STRATEJİSİ OLARAK ORTA ZİNCİRLİ YAĞ ASİTLERİ David Hermans, Agrimprove 48 GIDA GÜVENLİĞİ VE KANATLI PERFORMANSININ DESTEKLENMESİNİN ANAHTARI Dr. Enrique Montiel, Anitox BİTKİ BAZLI VE DOĞAL YEM KATKILARININ HAYVAN SAĞLIĞI VE PERFORMANSINA ETKİLERİ

HABERLER İÇİNDEKİLER JRS Animal Nutrition, lif çözümleriyle VIV Fuarı’ndaydı 11 Adisseo, Çin’de yeni bir metiyonin tesisi kuruyor 8 Ofis Yem’in halka arz büyüklüğü 618,8 milyon TL oldu 12 Sütaş’tan süt ve süt ürünlerinde ihracat rekoru 15 BALIK REFAHI, BALIK BESLEMESİNİN TEMELİNİ OLUŞTURUR 42 RÖPORTAJ PAZAR RAPORU KÜRESEL KANATLI YEMİ PAZARI 76 Denemeler metan azaltıcı yem takviyesinin etkinliğini doğruladı 6 Gareth Butterfield, Cargill MAKALELER 58 RUMİNANTLARDA METİYONİN ANALOGLARI: VERİYE DAYALI ANALİZLER Eyüp Eren Gültepe & Diego Martinez del Olmo, Kemin Europa NV 64 KOLİN: GEÇİŞ DÖNEMİNDEKİ SÜT İNEKLERİ İÇİN GEREKLİ BİR BESİN MADDESİ Usman Arshad, Wisconsin-Madison Üniversitesi & Dr José E.P. Santos, Florida Üniversitesi 72 YAPABİLMEMİZ MÜMKÜN MÜ? David Nickell & Carlos M. Saviani, dsm-firmenich 55 BESLENME GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILAMAK İÇİN ÇİNKO TAKVİYESİ Dr. Alessandra Monteiro & Axel Minetto, Animine France

HABER 6 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Bühler ve NRGene siyah asker sineği endüstrisinin rekabet gücünü artırmak için işbirliği yapıyor İsviçreli teknoloji grubu Bühler ve İsrailli genom bilimi şirketi NRGene, hızla gelişen siyah asker sineği endüstrisine çözümler ve hizmetler sunmak için uzmanlıklarını birleştiriyor. Şirketler, işbirliği yoluyla bu sektörün rekabet gücünü artırmayı hedefliyor. İsviçreli teknoloji grubu Bühler ve İsrailli bir genom bilimi şirketi olan NRGene Technologies Ltd. siyah asker sineği (BSF) genetiği ve işlenmesi alanında stratejik bir iş birliği yaptıklarını duyurdu. İki şirket, hızla gelişen bu sektöre çözümler ve hizmetler sunmak için uzmanlıklarını birleştiriyor. Bühler ve NRGene arasındaki ortaklık, BSF üreticilerine Bühler'in üst düzey ekipman ve mühendislik yetenekleri ile NRGene'in yeni genetik ve yapay zeka tabanlı genomik araçlarını içeren kapsamlı bir çözüm sunuyor. Üretim ekipmanı ve özel olarak üretilmiş yüksek performanslı BSF soyları, başlangıçtan itibaren uygun maliyetli endüstriyel ölçekte üretim sağlayan özelleştirilmiş bir çözüme entegre edildi. Yeni ortaklıkla ilgili görüşlerini paylaşan Bühler Böcek Teknolojisi Pazar Segmenti Başkanı Andreas Baumann, "Böcek endüstrisi hala üretim maliyetlerini optimize etmeye çalışıyor. Böcek genetiğindeki gelişmeler bunu başarmanın anahtarıdır. Genetiğin faydaları, geleneksel tarımda zaten kanıtlanmış durumda. Özel böcek türlerini gelişmiş endüstriyel teknolojimizle birleştirmek, böcek üretimine yeni bir soluk getirecektir. Bu etrafılı çözüm, ham madde, arazi, su ve enerjinin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlarken, üstün ürünlerden yüksek verim elde edilmesiyle soDenemeler metan azaltıcı yem takviyesinin etkinliğini doğruladı İtalya'nın Piacenza kentindeki Cattolica del Sacro Cuore Üniversitesi'nin süt çiftliği CERZOO'da yapılan denemeler, dsm-firmenich'in ruminant hayvanlar için metan azaltıcı yem takviyesi Bovaer®'in etkinliğini doğrulayarak metan emisyonlarında %50'ye yakın azalma sağladı. Cattolica del Sacro Cuore Üniversitesi tarafından yürütülen ve İtalya'da türünün ilk örneği olan iki çiftlik araştırması, mısır silajı bakımından zengin İtalyan süt ineği rasyonlarını tüketen ruminantlarda Bovaer®'in etkinliğini test etti. Önerilen minimum dozda, Bovaer® enterik metan emisyonlarını yüzde 44 ila 50 oranında azaltırken, süt üretimini ve bileşimini, süt yağ asitleri profilini, hayvan sağlığını ve refahını ve yem verimliliğini korudu. Şirkete göre, diğer 17 ülkede 60'tan fazla başarılı denemeyi takip eden bu olumlu sonuçlar, Bovaer®'in süt ineklerinde metan emisyonlarını azaltmada son derece etkili olduğunu bir kez daha göstermiş oldu. Beslenme, sağlık ve güzellik alanlarında yeniliklere imza atan dsm-firmenich ve İtalyan süt pazarının lideri ve Lactalis Group'un bir parçası olan Parmalat, ayrıca Cattolica Üniversitesi'ndeki iki denemenin daha başarıyla tamamlandığını duyurdu. Metan emisyonlarının azaltılması, küresel ısınmayı Paris Anlaşması'nda belirtilen 1,5°C hedefinin altında tutmak için çok önemli. Küresel metan emisyonlarını 2030 yılına kadar en az yüzde 30 oranında azaltmayı taahhüt eden Küresel Metan Taahhüdünü 150'den fazla ülke imzaladı. dsm-firmenich’ten yapılan açıklamaya göre, bugüne kadar Bovaer®, dünya çapındaki denemelerinde, pilot ve uygulama çalışmalarında süt ve besi sığırlarından kaynaklanan metan emisyonlarını azaltarak 50.000 tondan fazla CO2e tasarrufuna yardımcı oldu ve küresel iklim hedeflerinin gerçekleştirilmesine hayati ve artan bir katkı sağladı.

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 7 nuçlanacaktır. Bu da böcek üretimine yapılan yatırımı daha cazip hale getirerek, işletme sahiplerine pazarda önemli bir rekabet avantajı sağlıyor” dedi. NRGene CEO'su ve Kurucusu Dr. Gil Ronen ise ortaklığı şu şekilde yorumladı: "Etobur evcil hayvanları ve çiftlik hayvanlarını beslemek için ete yönelik artan bir talep var. BSF'nin yem için kullanılan alternatif bir sürdürülebilir protein kaynağı olarak büyük potansiyelini gerçekleştirmek için, genetikten mühendisliğe kadar çeşitli disiplinlerin uzmanlığını bu yeni endüstriye entegre etmenin gerekli olduğuna inanıyoruz. Maliyet açısından verimli bir endüstriyel ölçek büyütmeye doğru ilerlerken Bühler ile ortaklık yapmaktan heyecan duyuyoruz.” Böcekler, hayvan yemi için sağlıklı ve sürdürülebilir bir protein kaynağıdır. Böcekler, evcil hayvanlar, balıklar ve çiftlik hayvanları için yem üretmek üzere gıda artıkları ve tarım atıkları gibi organik atıklarla beslenebildiğinden döngüsel bir ekonomi modeline katkıda bulunabilirler. Böcek yetiştiriciliğinden elde edilen kalıntılar veya fras, gübre olarak kullanılabilir ve sıfır atık yaklaşımına katkıda bulunur. Siyah asker sineği, etçil evcil hayvanlar ve çiftlik hayvanları için en sürdürülebilir et alternatiflerinden biri olarak kabul ediliyor. İçerdiği protein ve yağ, hayvanlara diğer protein kaynaklarına kıyasla daha yüksek düzeyde beslenme ve sağlık sağlıyor. BSF'nin endüstriyel kullanımı, yem için alternatif protein kaynakları ve daha sürdürülebilir uygulamalar arayan işletmeler arasında hızla ilgi görüyor. Bu endüstrinin şu anda yüzleştiği temel zorluk, BSF unlarını farklı uygulamalar için ticari olarak daha uygun hale getirmek amacıyla üretim maliyetlerini düşürmek. Trouw Nutrition Türkiye’de önemli direktörlük atamaları Dünyanın hayvan besleme uzmanı Trouw Nutrition Türkiye operasyonu, Türkiye’deki yatırımlarını ve yapılanmasını hız kesmeden sürdürüyor. Trouw Nutrition Türkiye’den verilen bilgiye göre; Türkiye Kanatlı/Balık Ticari Direktörlüğüne beş yıldan beri Ruminant Bayi ve Fabrika Kanalı Ticari Direktörü olarak görev almış olan Fevzi Turhan, Ruminant kanalının Direktörlüğüne ise yine beş Yıldır Ruminant Çiftlik Kanalı Ticari Direktörlüğü yapan Tanzer Kılcıoğlu atandı. Türkiye Kanatlı/Balık Ticari Direktörü Fevzi Turhan eğitimini Ziraat Mühendisliği alanında tamamladı. Turhan, 20 yıla yakın kariyer yolculuğunda yönetici pozisyonunda önemli çalışmalara imza attı. Ruminant Kanalı Direktörü Tanzer Kılcıoğlu eğitimini Ziraat Mühendisliği alanında 2004 yılında tamamladı. Kariyerinin ilk 15 yılını süt çiftliklerinde yönetici olarak geçiren Kılcıoğlu, aynı zamanda son altı yıldır Trouw Nutrition Türkiye’de buzağı mamaları ülke müdürü görevini de yürütmaktedir. Her iki yönetici de beş yılı aşkın süredir Trouw Nutrition Türkiye operasyonunda önemli çalışmalara imza atmıştır. Tanzer Kılcıoğlu Fevzi Turhan

HABER 8 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Adisseo, Çin’de yeni bir metiyonin tesisi kuruyor ICCF, yem bileşenlerinin tanımlanması ve karakterizasyonuna ilişkin rehber dokümanını yayınladı Yem katkı maddeleri alanında dünyanın önde gelen şirketlerinden biri olan Adisseo, Çin’in Fujian Eyaletinde yıllık 150 bin ton üretim kapasitesine sahip yeni bir toz metiyonin tesisi kuracağını açıkladı. Toplam yatırım tutarının yaklaşık 4,9 milyar Renminbi (RMB) (yaklaşık 670 milyon dolar) olması ve tesisin 2027 yılında faaliyete geçmesi bekleniyor. Adisseo Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Dr. Zhigang Hao, gelişmeyi şu sözlerle değerlendirdi: “Sıvı metiyoninde benzersiz bir maliyet ve boyut liderliği sergileyen Adisseo, 2030 yılında küresel öncülerden biri olmak için toz metiyonindeki liderliğini de tamamlamak istiyor. Bu proje, metiyonin endüstrisindeki lider konumumuzu güçlendirecek, aynı zamanda metiyonin ürün portföyümüzü ve küresel üretim kapasitesi optimize ederek müşterilerimiz için değer yaratacaktır.” Zhigang Hao, “Sürdürülebilirlik ve dijitalleşme projenin kilit başarı faktörleridir. Adisseo, FORUS’u (SinoChem HSE stratejisi: For Runner Strategy) uygulamaya, akıllı bir tesis tasarlamak için dijital yeteneklerden tam olarak yararlanmaya, yeşil teknolojileri uygulamaya ve daha çevreci, daha akıllı ve daha rekabetçi bir tesis inşa ederek düşük karbonlu ham madde ve benzeri kaynakları tedarik etmeye tamamen kararlıdır” diye ekledi. Adisseo aynı anda sıvı ve katı metiyonin üretebiliyor. Adisseo’nun Çin Nanjing tesisi, dünyanın en büyük, teknolojik açıdan en gelişmiş ve en rekabetçi sıvı metiyonin üretim platformlarından bir tanesi olarak değerlendiriliyor. Çin’de ve diğer gelişmekte olan pazarlarda halen güçlü bir toz metiyonin talebi söz konusu. Çeşitli metiyonin türlerine yönelik küresel talebin özellikle Çin ve diğer Asya Pasifik ülkelerinde (APAC) devam etmesi bekleniyor. Bu yatırımla Adisseo, gelecekte toz metiyonin pazarında küresel öncülerden biri olmayı hedefliyor. Yem Bileşenlerinin Değerlendirilmesine Yönelik Teknik Gerekliliklerin Uyumlaştırılması için Uluslararası İşbirliği kuruluşu ICCF’nin Yönlendirme Komitesi, 05 Eylül 2023 tarihli toplantısında 'Yem bileşenlerinin tanımlanması ve karakterizasyonu' konulu rehber dokümanı onayladığını duyurdu. 2021 yılında, ICCF'nin kurucu üyeleri arasından seçilen ve düzenleyici otorite ve endüstri uzmanlarını biraraya getiren bir Uzman Çalışma Grubu oluşturulmuştu. Yem bileşenlerinin kimliğinin ve karakterizasyonunun belirlenmesi için ihtiyaç duyulan bilgiler hakkında tavsiyelerde bulunmak amacıyla oluşturulan bu grubun hazırladığı yeni rehber doküman, başvuru sahiplerini bu doğrultuda ilgili bilgileri toplamaları için destekleyecek. Rehber dokümanda, başvuru paketine dahil edilecek verileri toplarken başvuru sahiplerini desteklemek için bir kontrol listesi de bulunuyor. Rehber doküman, mevcut uluslararası referans dokümanlarını, ICCF kurucu üyelerinden oluşan bir uzmanlar kurulunun tecrübe ve uzmanlığını ve Ocak 2022'de gerçekleştirilen müzakerelerde alınan yorumları temel alıyor.

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 9 TUTARLI bir üretim için Adisseo probiyotik çözümü Tutarlılık söz konusu olduğunda, hiçbir şey Alterion® kadar başarılı olamaz. Karışımda homojen dağılım için inovatif bir formülasyona sahiptir. Çift etkili bir Bacillus subtilis probiyotik suşudur ve en önemli noktalarda, yani iyi büyüme göstergeleri ve iyi bağırsak dengesi gibi değerli sonuçlar sağlar ® Alterion ile Her Şey Yolunda ® ® www.adisseo.com I feedsolutions.adisseo.com Tutarlı karışım... Tutarlı sonuçlar Tutarlı Etki Mekanizması...

HABER 10 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 NutriOpt teknolojisi, hayvancılıkta değer yaratmayı sürdürüyor Su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörünün yeni hedefi Afrika Dünyanın hayvan besleme uzmanı Trouw Nutrition’ın 100 yıllık deneyimini ileri teknoloji ve Ar-Ge çalışmalarıyla birleştirerek geliştirdiği NutriOpt teknolojisi, hayvancılık sektöründe katma değer yaratmayı sürdürüyor. Doğru ve tekrarlanan analizlere olanak tanıyarak hayvan sahiplerine verimlilik avantajı yaratmayı hedefleyen NutriOpt teknolojisi sayesinde kayıplar minimize ediliyor, kazanç artıyor. Trouw Nutrition tarafından geliştirilen NutriOpt teknolojisi, yem ve ham maddelerin içeriğinin dakikalar içinde analiz edilmesine imkân tanıyor. Trouw Nutrition Türkiye Dijital Servisler Satış Müdürü Merve Kılıç Gündoğar, NutriOpt’un 100 yıldır titizlikle toplanan büyük verinin mükemmel bir çıktısı olduğuna dikkat çekerek, “NutriOpt, yılların deneyimine dayanan güçlü bilgi tabanını, son teknoloji analiz yöntemleriyle birleştirerek müşterilerimize hızlı ve güvenilir veriler sunma kapasitesine sahip. Bu teknoloji sayesinde müşterilerimiz daha doğru kararlar alarak verimliliklerini artırabiliyorlar” dedi. Hayvancılık sektöründe sürdürülebilir başarının yem ve ham maddelerin kalitesini ve besin değerini bilmekle yakından ilişkili olduğuna dikkati çeken Kılıç Gündoğar, “NutriOpt; yumurtacı tavuklar, piliçler, süt inekleri, besi sığırları, balık yetiştiriciliği ve pet sektöründe de kullanılmak üzere tasarlanan ve sektöre entegre dijital çözümler sunan sistemler bütünüdür. Bu kapsamda işletmelere, taranan yem numunelerinin analiz sonuçlarını görüntüleme, dışa aktarma, bir işletmede yaşanabilecek farklı senaryolar için en iyi sonucu hesaplama ve hayvanlar için rasyon formülasyonunu optimize etme gibi pek çok avantaj olanağı sunuyoruz” İfadelerini kullandı. İhracatta sektörler için ortaya konulan 2023 hedeflerini tutturan tek sektör olan Türk su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü, 5 milyar dolarlık yeni ihracat hedefine ulaşmak için yeni pazar bulma çalışmaları kapsamında Afrika pazarını radarına aldı. İhracatın yıldızı su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü, Kenya üzerinden Afrika’da 100 milyon dolarlık yeni bir pazara ulaşmak istiyor. Türkiye’de su ürünleri ve hayvansal mamuller ihracatının lideri olan Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği, “Aegean Fishery and Animal Products” isimli UR-GE projesi ile Afrika pazarını keşfetmeyi hedeflerken, Kenya Nairobi’de 5-7 Eylül 2023 tarihlerinde gerçekleşen Kenyan Food Event Fuarı’na katılarak Türk su ürünleri ve hayvansal mamullerinin Doğu Afrika'da daha fazla tüketilmesi için tanıtım ve tadım etkinlikleri gerçekleştirdi. Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, 2022 yılı Eylül ayında Fas Kazablanka’da düzenlenen 5.Uluslararası SIEMA- Gıda, İçecek, Otel ve Restoran Ekipmanları Fuarı’na katılarak Afrika pazarına yönelik tanıtım çalışmalarına başladıklarını, Kenyan Food Event Fuarı’na katılarak Afrika pazarına yönelik ikinci faz tanıtım etkinliğini gerçekleştirdiklerini ve Kenya'da Türkiye ve Türk ürünlerine büyük bir sempati olduğunu gördüklerini dile getirdi. Türk Hava Yolları’nın dünyanın birçok noktasına uçmasının Türk ihracatçıları için büyük avantajlar sun-

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 11 duğuna dikkati çeken Kızıltan, “İhracatçılarımız, ihraç pazarlarına ulaşmada ve ürünlerini pazarlamada büyük kolaylık yaşarken, Turkish Cargo ile de ürünlerini ulaştırabiliyorlar. Bu sayede Afrika’da da güçlü bir konuma gelebileceğimize inanıyoruz. Kenya, Doğu Afrika’nın ekonomi, ticaret ve lojistik merkezi olarak kabul ediliyor. Ülke; Uganda, Ruanda, Burundi, Demokratik Kongo’nun doğusu ve Güney Sudan pazarlarına giriş noktasında bulunuyor. Bu yüzden sadece iç pazarıyla değil, bölge ülkelerinin de üyesi olduğu Doğu Afrika Birliği Pazarı ile Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı vasıtasıyla yaklaşık 250 milyon tüketiciye ulaşabilme potansiyeliyle de öne çıkıyor” diye konuştu. Kızıltan, Kenya’da Kenyan Food Event Fuarı’ndan bir gün önce Nairobi’de büyük süper marketleri ziyaret ettiklerini, ayrıca Kenya ile ticari iliskilerimizi artırmak adına Nairobi Ticaret Odası’na da verimli bir ziyaret gerçekleştirdiklerini belirtti. Kenyan Food Event Fuarı’nda, Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği standını Türkiye’nin Kenya Büyükelçisi Subutay Yüksel ve Ticaret Müşaviri Mustafa Alıcı ziyaret etti. ESÜHMİB, fuar süresince ziyaretçilere levrek-çipura, Türk somonu ve füme alabalık sergilerken, füme balık ile peynir tadımı gerçekleştirdi. Fuarda ESÜHMİB’i Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, ESÜHMİB Yönetim Kurulu Üyeleri Osman İşlek ve Cem Sağır ve EİB Şube Müdürü Özlem Gökkan Vural’dan oluşan heyet temsil etti. JRS Animal Nutrition, lif çözümleriyle VIV Fuarı’ndaydı JRS Türkiye ve JRS Animal Nutrition ekibi, VIV Turkey - 10. Tavukçuluk ve Teknolojileri Uluslararası İhtisas Fuar’nda lifin hayvan beslenmesindeki önemini vurguladı ve fonksiyonel ham madde çözümü ARBOCEL’i anlattı. Lif ham maddeleri konusunda dünyanın lider şirketleri arasında yer alan Alman merkezli JRS firması, 06-08 Temmuz 2023 tarihleri arasında VIV Turkey - 10. Tavukçuluk ve Teknolojileri Uluslararası İhtisas Fuar’nda hayvancılık sektörünün temsilcileriyle buluştu. Fuarda uygun lif ham maddelerini tanıtan Rettenmaier Türkiye ekibine JRS Animal Nutrition departmanı da eşlik etti. Lif ham maddelerinin kanatlılardan evcil hayvanlara kadar her tür hayvan beslemesinde kullanılması gereken bir ham madde seçeneği olduğunu belirten JRS Animal Nutrition Departman Müdürü Manfred Pietsch, “Fuarda lifin hayvan beslemesindeki önemini vurgulayarak fonksiyonel ham madde çözümümüz olan ‘ARBOCEL’i müşterilerimizle paylaştık” diyor ve ekliyor: “Lif, öncelikle bağırsak sağlığı için esansiyel bir yem ham maddesi olup, yaşam süresi boyunca hayvanın gastrointestinal sisteminin sağlığını destekler. Özel bir öğütme teknolojisi ile üretilen ‘ARBOCEL’ kendinden 8 kat daha fazla su tutma özelliği sayesinde, hayvanın sindirim sistemi sağlığını korumak amacıyla çeşitli faydalar sağlamaktadır.” JRS ekibi, 3 günlük fuar süresince lif ham maddelerinin yem rasyonlarındaki kullanımı konusundaki farkındalığı ve lifin önemini vurgulayarak misafirleriyle iletişim sağladı.

HABER 12 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alan ve karma yem sektörünün öncü şirketlerinden Ofis Yem’in sektöründe ilk olma özelliği taşıyan halka arzı sonuçlandı. Garanti BBVA Yatırım liderliğinde 10 - 11 Ağustos 2023 tarihleri arasında “Borsada Satış” Yöntemi ile Borsa İstanbul Birincil Piyasa’da pay başına 27,20 TL sabit fiyatla gerçekleşen halka arzın büyüklüğü 618,8 milyon TL oldu. Borsa İstanbul A.Ş. tarafından paylaşılan verilere göre talep sonucunda nominal halka arz büyüklüğü olan 22.750.000 TL’nin 2,74 katına denk gelen filtrelenmemiş 62.404.593 TL nominal değerli talep geldi. Halka arzda toplam 1.422.620 yurt içi bireysel yatırımcı, 292 yurt içi kurumsal yatırımcı, 2.089 yurt dışı bireysel yatırımcı olmak üzere toplam 1.425.001 yatırımcı 22 milyon 750 bin TL nominal değerli payın alımını gerçekleştirdi. Yatırımcıların ilgisinden dolayı büyük mutluluk Ofis Yem’in halka arz büyüklüğü 618,8 milyon TL oldu Güçlü köklerden gelen endüstri kültürü ve tüm ülke genelinde hizmet veren yaygın bayi ağıyla karma yem sektörünün önde gelen şirketlerinden Ofis Yem’in halka arzı 2,74 kat taleple tamamlandı. Ulusal Süt Konseyi 7. Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda yapılan seçimde yeni dönem Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri belirlendi. Genel kurul toplantısı sırasında konseyin alt grupları olan üretici alt grubu, sanayici alt grubu, kamu alt grubu ve araştırma kurumları meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları alt grubu, her bir grup kendi içinde 3 yönetim ve 1 denetleme kurulu üyesini oylayarak 12 yönetim kurulu ve 4 denetleme kurulu üyesi belirledi. Toplantıda yapılan oylama sonucunda Eker Süt Ürünleri Gıda San. ve Tic. A.Ş. temsilcisi Abdülhamit Can, Ak Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. temsilcisi Recep Ateş ve Pınar Süt Mam. San. A.Ş. temsilcisi Serdar Türkmen, sanayici alt grubundan yönetim kurulu üyesi seçilirken; Balıkesir Süt Üreticileri Birliği Başkanı Cihat Şimşek, Gönen Süt Üreticileri Birliği Başkanı Hamdi Melik Aytekin ve Konya Karapınar Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Tartan, üretici alt grubundan yönetim kurulunda görev alan isimler oldu. Kamu alt grubunda Tarım ve Orman Bakanlığı temsilcisi Hayvancılık Genel Müdür Yardımcısı Emre Gürçay, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü’nde Süt İşleri Dairesi Başkanlığı görevini yürüten Seydahmet Özkan ve Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcisi Çağlar Kaya, konsey yönetiminde görev alan kamu temsilcileri oldu. Araştırma kurumları meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları alt grubundan Namık Kemal Üniversitesi temsilcisi Prof. Dr. Muhittin Özder, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa temsilcisi Prof. Dr. Alper Yılmaz ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nden Dr. Aslı Akpınar, konsey yönetimine seçilen diğer isimler oldu. Genel kurulda yapılan seçimde üretici alt grubundan Ulvi Murat Tunca, sanayici alt grubundan Hakan Başer, kamu alt grubundan Öner Özbey ve araştırma kurumları meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları alt grubundan Dr. Cemal Polat, denetleme kurulunda görev alacak isimler oldu. Ulusal Süt Konseyi’nde yeni dönem

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 13 duyduklarını ifade eden Ofis Yem Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Agah Mamaloğlu, “Ofis Yem’in 30 yıllık yolculuğunda önemli bir kilometre taşını daha geride bırakırken halka arzımızı başarıyla sonuçlandırdığımız için oldukça gururluyuz. Şirketimize inanan tüm yatırımcılarımızın ilgisine ve güvenine teşekkür ederiz. Köklü tecrübemiz, güçlü ortaklık yapımız ve yatırımcılarımızdan aldığımız destekle büyümemizi sürdürmeyi ve ülke ekonomimize sağladığımız katma değeri artırmayı hedefliyoruz” dedi. Ofis Yem’in payları 16 Ağustos Çarşamba günü Borsa İstanbul’da çalacak ilk gong ile Yıldız Pazar’da “OFSYM" koduyla işlem görmeye başlayacak. Cargill, Türkiye’yi yasa boğan 6 Şubat depremlerinin ardından afet bölgelerine destek için seferber oldu. Bölgenin toparlanma sürecine girdiği şu günlerde Cargill, daha uzun soluklu bir iş birliğinin parçası olarak TİDER ile birlikte Adıyaman Destek Market’i kurarak bölge sakinlerine yardım için bir adım daha atıyor. Eylül ortasında faaliyete geçmesi planlanan Adıyaman Destek Market, her ay 1.500 aileye destek olacak. Yetkililer tarafından belirlenen hak sahipleri, belirlenen alışveriş limitlerine göre temizlik ve kişisel bakım ürünlerini alırken, gıda ihtiyaçlarını da karşılayabilecek. Hayvan besleme ürünlerinin de bulunacağı markette, ofis ve depo alanının yanı sıra gıda bankasının yönetiminde günlük kullanım için çeşitli ulaşım araçları yer alacak. Gıda Çözümleri META Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Murat Tarakçıoğlu, “Adıyaman merkezde kuracağımız market ile mümkün olduğu kadar çok kişiye ulaşmayı hedefliyoruz. Bu etkinin zamanla artacağını umuyoruz” dedi. TİDER Yönetim Kurulu Başkanı Hande Tibuk ise “Depremzedelere destek amacıyla böylesi anlamlı ve büyük bir projeye katkı sağlayan Cargill’e minnettarız. Uzun yıllardır Cargill'le yan yana yürümekten mutluyuz” diye konuştu. TİDER, başka şirketlerden fon bulması halinde, bu fonları Adıyaman'da açılacak yeni market de dahil olmak üzere gıda bankası ağındaki toplam 66 noktaya paylaştıracak. Bu sayede, tek seferlik bir yardım programından ziyade iş birlikçi bir kalkınma modeli olan gıda bankası sistemine ek paydaşlar da destek olabilecek. Ayrıca iki yıl boyunca gönüllü projeler geliştirebilecek ve etkisini artırabilecek. TİDER, yoksulluk sınırının altında yaşayan insanların temel ihtiyaçlarına ulaşmalarını sağlayan, dünyanın en büyük gıda bankacılığı ağı olan The Global Food Banking Network’ün (GFN) üyesi. Gıda bankası bağışlanmış gıda, giysi, temizlik ve hijyen ürünlerini toplayan, ayrıştıran, depolayan ve ihtiyaç sahiplerine dağıtan bir sivil toplum kuruluşu. Şirketler ve kişiler bu ürünleri bu bankaya yatırıyor, ihtiyaç sahipleri de bankadan çekiyor. Cargill deprem bölgesine destek olmaya devam ediyor Cargill ve Temel İhtiyaç Derneği (TİDER), ayda 1.500 aileye hayvan besleme ürünleri dahil gıda, kişisel bakım ve temizlik ürünlerini ücretsiz ulaştıracak Adıyaman Destek Market’i hayata geçiriyor.

HABER 14 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Toprak havuzlarda balık üretiminde hedef büyüyor Dünyada eşi benzeri olmayan bir yetiştiricilik örneği olan toprak havuzlarda balık üretimi, her yıl hedeflerini daha da büyütüyor. Türkiye’de sadece Muğla’nın Milas ilçesinde yetişen en kaliteli olarak kayda geçen balıklar, iç pazarda yüksek talep görüyor. Bölgede, son yıllarda büyük bir ivme kazanarak bölge ve ülke ekonomisine önemli katkı sağlayan yeni yetiştiricilik örneği ile üreteim yapan 86 adet toprak havuz işletmesi bulunuyor. Bu işletmelerde yılda 6 bin ton balık üretimi gerçekleşiyor. Yakın zamanda global pazarda da alıcı bulacak olan toprak havuzlarda üretilen balıkların üretiminin, 2024 yılında yüzde 50 artması hedefleniyor. Milas İlçesi İç Su Ürünleri Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Muhammet Toğuç, toprak havuzlarda balık üretiminin ülke ekonomisine ciddi katkılar sağladığını vurguladı. Tarıma uygun olmayan arazilere kazdırılan toprak havuzlar sayesinde bölgede balık üretimi gerçekleştirilmektedir. Birçok işletme aile şirketlerinden oluşmaktadır ve şu anda 1000’i aşkın kişi istihdam edilmektedir. Hedefimiz 2023 yılında bu istihdam oranını yüzde 30 artırmak diyen Toğuç sözlerine şöyle devam etti: “Toprak havuz balıkçılığı, dünyada örneği olmayan bir yöntemdir ve bölgede en kaliteli balıkların üretildiği bölgedir. Çipura, levrek, granyöz ve somon gibi türlerin üretimi yapılmaktadır. Milas Toprak Havuzları bölgesi, ülkede üretilen çipura ve levrek yavrularının %60'ından fazlasını üretmesiyle öne çıkmaktadır. Son beş yılda üretim çeşitleri arasında %10 çipura ve %30 granyöz balığı yer alırken, geri kalan kısımda levrek üretilmektedir. Ayrıca son iki yıldır, cüzi miktarda yavru alabalık ve somon üretimi gerçekleşmektedir. Bölgede 86 adet bölge işletmesi bulunuyor ve yılda 6 bine yakın üretim gerçekleşiyor. Devlet politikalarının su ürünleri yetiştiriciliğini teşvik etmeye devam etmesi, gelecekteki gıda güvenliği ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşımaktadır. Bu tür alternatif üretim yöntemleri, ülkenin balık üretimine katkıda bulunarak ekonomik çeşitliliği ve istihdamı artırabilir.” Milas ilçesi Su Ürünleri Üreticileri Birliği’ne ait arazide kuracakları soğuk hava paketleme tesisinin kurulacağını söyleyen Toğuç, böylelikle 2024 yılında ihracat çalışmalarına da başlayacaklarının müjdesini verdi. Toğuç, kurulacak tesis ile üretimin de yüzde 50 artacağını söyledi. Yeni bir yetiştiricilik örneği olan toprak havuzlarda balık üretimine yönelik bir açıklama yapan Milas İlçesi İç Su Ürünleri Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Muhammet Toğuç, hedeflerinin üretimi arttırmak ve ihracat yapmak olduğunu söyledi. Trouw Nutrition uzmanları kanatlılarda yüksek performans için su kalitesine dikkat çekiyor 100 yıllık deneyimiyle hayvan beslemenin global lideri Nutreco’nun hayvan besleme markası Trouw Nutrition, kanatlı hayvanlarda su hijyeninin en az besleme kadar önemli olduğuna dikkat çekti. Su tüketiminin arttığı yaz aylarında kanatlılara yönelik su yönetiminin kritik önemde olduğunu belirten Trouw Nutrition Türkiye uzmanları, suların kimyasal ve mikrobiyolojik olarak düzenli aralıklarla analiz edilmesi gerektiğini vurguladılar. Sağlıklı ve yeterli su tüketimi tüm canlılarda olduğu gibi kanatlı hayvanlarda da yaşamsal önem taşıyor. Öte yandan araştırmalar su tüketiminin büyüme hızı, yem dönüşümü, genel sağlık ve yumurta üretimi gibi konulardan sonra ele alındığını ortaya koyuyor. Oysa kanatlı hayvanlar günlük yem tüketimlerinin ortalama 1,6-2 katı arasında su tüketiyor. Kanatlı hayvan sağlı-

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 15 Sütaş’tan süt ve süt ürünlerinde ihracat rekoru Sütaş, 2022 yılında 62 milyon dolara ulaşan ihracatıyla süt ve süt ürünlerinde bugüne kadar yapılan en yüksek ihracatı gerçekleştirdi. Bu sonuçla Sütaş, TİM’in “Türkiye’nin İlk 1000 İhracatçısı” sıralamasında 469. sırada yer aldı. İhracatında ürün çeşitliliğini de artıran Sütaş, dünya pazarlarında markasını geliştirmeye devam ediyor. 2022 yılında ihracat yaptığı ülke sayısı 47’ye ulaştıran Sütaş, 62 milyon dolar ile süt ve süt ürünlerinde bugüne kadar yapılan en yüksek ihracatı gerçekleştirdi. Sütaş bu sonuçla Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından hazırlanan "2022 Yılı-Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçısı" listesinde de 469. sırada yer aldı. “Çiftlikten Sofralara” entegre iş modeli ile ürünlerinin doğallığını ve kalitesini güvence altına alan Sütaş, iş modelinin sağladığı avantajlarla uluslararası pazarda büyümesini sürdürüyor. Sütaş, 2022 yılı içerisinde kurduğu yeni bağlantılarla birlikte ihracat gerçekleştirdiği ülkelere Sırbistan, Suudi Arabistan, İsviçre, Çin, Güney Kore, Pakistan, Özbekistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Nijerya ve Maldivler’i de ekledi. 2022 yılında elde edilen başarılı sonuçlarda Avrupa pazarında yakalanan ivme de etkili odu. Sütaş, Avrupa Birliği, İngiltere ve Balkan ülkelerinde tüketici ürünlerinde olduğu kadar endüstriyel ürünler pazarında da kurduğu yeni bağlantılar ve ürettiği inovatif ürünler ile güçlü bir büyüme sergiledi. MENA (Ortadoğu-Kuzey Afrika) Bölgesi’nde de Irak, İsrail, Ürdün, Libya, BAE ve Umman pazarlarında büyümeye devam ederek bölgeye yönelik ihracatını artırdı. ğı ve performansı için esansiyel (temel) bir gıda olan suyun yönetimi; biyogüvenlik, personel eğitimi, yönetimsel uygulamalar ve yem yönetimi gibi noktalarla beraber kritik önem taşıyor. Trouw Nutrition Türkiye uzmanları ister yumurtacı tavuk ister broyler olsun kanatlı hayvanlardan alınacak verimliliğin ana bileşenlerinden birinin de su olduğunu belirtiyorlar. Suyun görünüşte temiz olması yeterli olmuyor, hayvanların içme suyunun kimyasal ve mikrobiyolojik olarak düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gerekiyor. Örnek vermek gerekirse; kümes hayvanlarının içme suyunda 50 ppm (milyonda 50 parça) sodyum ortalama seviye olarak kabul edilirken, 150 ppm kabul edilebilir maksimum seviye olarak değerlendiriliyor. Demir için 0,2 ppm ortalama, 0,3 ppm ise kabul edilebilir maksimum seviye kabul ediliyor. 1 ppm kadar az miktarda bulunan demir, Escherichia coli, Salmonella ve Pseudomonas gibi zararlı bakterilerin büyümesine neden olabiliyor. Sağlıklı suyun renksiz, kokusuz, berrak, zararlı mikroorganizma ve diğer kirleticilerden arındırılmış, kimyasal yapısı ile hayvanlar üzerinde olumsuz etkiler yaratmayacak kriterlerde olması gerekiyor. Tüm canlılar gibi kanatlılar da sıcak havalarda yaşadıkları ısı stresini düşürebilmek için daha çok su tüketme eğilimi gösteriyor. Bu artışın doğal ve sağlıklı olduğunun altını çizen Trouw Nutrition Türkiye uzmanları, kalitesiz suyun hayvanlarda su tüketimini düşürdüğünü ve bun da birçok sorunu beraberinde getirdiğini belirtiyorlar. Uzmanlar, genel olarak kanatlıların yüksek pH'lı suyu içmeyi sevmediklerini, yüksek pH'lı suyun kanatlıların tanıyabileceği acı bir tada sahip olma eğiliminde olacağı ve bunun da tüketimi azaltabileceğine dikkat çektiler. Su alımındaki bir azalma, yem alımında da bir azalma anlamına geliyor. Bu eğilim, hayvanların performansını düşürmenin ötesinde yaşamsal döngüye zarar verecek kadar önemli hale geliyor.

HABER 16 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Islak altlık taban yastığı lezyonları; göğüs yanıkları, kirli yumurta, nekrotik enteritis ve daha birçok farklı belirti ile doğrudan ilişkilidir. Nem açısından altlık kalitesini artırmak demek hayvan sağlığını genel olarak iyileştirmek anlamına gelir. Arbocel’in % 800 su tutma kapasitesi ile • Daha az ayak lezyonları • Daha az göğüs yanıkları • Daha az koksidiyoz problemi görülür Bağırsak dolgunluğu sayesinde bağırsak yüzeyi uyarılır. Güçlü kan dolaşımı ve bağırsak mikrovillilerin büyümesini ve sağlığını artırır. Yüksek performans için iyi bir başlangıç sağlar ve bağırsak bağışıklığını destekler. University Bydgoszcz, Polanya - Life Science Division Boguslawska ve ark. 2015 - Pak Vet J 35 (2), pp. 212-216 Yapılan çalışmada 21.- 42. günler arası, kontrol grubu ve 3 farklı rasyon ( %0.25 - %0.5 ve %1 Arbocel (ham selüloz konsantresi) denenmiştir. Çalışma ile ilgili tüm sorularınız için JRS Rettenmaier Türkiye Hayvan Besleme bölümü ile iletişime geçebilirsiniz. Çözünmeyen ham selüloz konsantresi bağırsak geçişini hızlandırır. Zararlı bakterilerin kolonizasyon riskini düşürür. Bağırsaktaki yararlı bakteriler için daha fazla besin sağlanır. Yararlı bakterilerin sayısı artar. Kısa zincirli yağ asiti üretilir ve zararlı bakteriler inhibe olur. BROİLER TAVUKLAR İÇİN HAM SELÜLOZ KONSANTRESİ KULLANIMININ ALTLIK KALİTESİ VE BAĞIRSAK SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİSİ Rasyonda Çözünmeyen Ham Selüloz Konsantresi (CFC*) (%)* 0,50 1,0 8,62 ± 0,09b 8,59 ± 0,09b 6,23 ± 0,14b 5,32 ± 0,09b 8,37 ± 0,08b 8,48 ± 0,11b 6,51 ± 0,16ab 5,59 ± 0,10ab 0,25 8,54 ± 0,06b 8,57 ± 0,07b 6,25 ± 0,13b 5,38 ± 0,08b Ileum: Laktobasil Bifidobakteri E. coli Clostridia 7,94 ± 0,03a 7,95 ± 0,00a 6,82 ± 0,04a 5,78 ± 0,04a 0 ADVERTORIAL

HABER YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 17 ARBOCEL® Fonksiyonel Lif Kanatlı beslenmesinde lif hammaddesi RETTENMAIER TURKEY DOĞAL ELYAF TİC. LTD. ȘTİ. Acıbadem Mah. Çeçen Sok. Akasya Kent Etabı A (Kule) Blok 25A / 51 34660 Üsküdar - İSTANBUL Tel: 0 216 514 96 04 www.crudefibreconcentrate.com I www.jrs-turkey.com Açlık stresini düșürür Tüy çekme azalır Gastro-intestinal sağlığı destekler Islak altlık problemini azaltır

SAYI ODAK 18 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 BİTKİ BAZLI VE DOĞAL YEM KATKILARININ HAYVAN SAĞLIĞI VE PERFORMANSINA ETKİLERİ

SAYI ODAK YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 19 Esansiyel yağlar kanatlılarda solunum fonksiyonunu nasıl destekler? Melanie Frisch, Biochem Koksidiyoz kontrolünün geleceği Madalina Diaconu & Twan van Gerwe, EW Nutrition Yumurtacı tavuklarda oksidatif stres kontrolü için doğal bir strateji: Polifenoller Steven Beckers, Impextraco - Belgium Ruminantlarda performansı artırmak için bitki bazlı ürünlerin kullanılması Isabelle Coudray, miXscience Bitki bazlı yem katkılarına yönelik mevzuat engellerinin aşılması Pen & Tec Consulting - Argenta Group

SAYI ODAK 20 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 Esansiyel yağlar, genellikle farklı bileşenlerden oluşan, suda çözünebilen bitki özleridir. Hayvancılıkta sıklıkla kullanılan bazı esansiyel yağlardan okaliptüs ve nane yağı daha yaygın olarak bilinse de kekik, sarımsak ve anason gibi diğer yağlar da hayvancılıkta kullanılır. Bu maddeler, antimikrobiyal özellikleri veya solunum ve sindirimi destekleyici özellikleri ile tarif edilirler. Bazen, bir esansiyel yağın etkinliğinden sorumlu olan, içeriğindeki kimyasal bileşenlerden sadece bir tanesidir; bu nedenle bu içerik ekstrakte edilir ve konsantre hale getirilir. Yalnızca doğal esansiyel yağlar ve bunların ekstraktları istenen yüksek aktiviteyi gösterir, bunların sentetik muadilleri ise büyük ölçüde etkisiz kalır. Bu son derece etkili bileşenlerden bazıları mentol ve 1,8-sineoldür. Esansiyel yağdaki bu konsantre bileşenlerin miktarları, ekstrakte edildikleri bitkilerin kökenine bağlı olarak değişir ve tamamlayıcı yemlerin kalitesinin belirlenmesinde kritik öneme sahiptir. Antibiyotik kullanımı ve dirençli bakterilerin ortaya çıkışı konusunda duyarlı tartışmaların olduğu günümüzde, esansiyel yağların geleneksel yöntemlere alternatif veya destekleyici tedavi olarak kullanılması önem kazanmaktadır. Bu, esansiyel yağların veya bileşenlerinin etkinliği hakkında artan araştırmalara da yansımaktadır. Çoğu insan, mentolün burun tıkanıklığı üzerindeki hafifletici etkilerini zaten deneyimlemiştir ve esansiyel yağlar yüzyıllardır geleneksel tıpta kullanılmaktadır. Son yıllarda bu yağların ticari kanatlı yetiştiriciliğinde faydalı kullanımı daha yakından incelenmektedir. Kanatlı hayvanlarda çeşitli olumlu etkilerini gösteren çok sayıda bilimsel çalışma ortaya çıkmıştır. Doğal nane ve okaliptüs yağları, solunum semptomlarını hafifletmek için yaygın olarak kullanılır. Mukusları inceltme ve böylece solunum yollarından çıkarılmasını kolaylaştırma etkileri vardır. Antispazmodik ve balgam söktürücü özellikleriyle birlikte enfeksiyon sırasında solunum yolları temizlenir ve nefes alma kolaylaşır. Okaliptüs yağının bileşenlerinden biri olan 1,8-sineolün de antiinflamatuar ve bağışıklık uyarıcı etkileri olduğu ve solunum hızını azalttığı çalışmalarda gösterilmişEsansiyel yağlar bitki özlerinden elde edilen aktif bileşenlerdir. Hayvan sağlığı üzerindeki olumlu etkileriyle bilinirler. Özellikle kanatlılarda solunum zorlukları sırasında uygulamanın etkili olduğu kanıtlanmıştır. Geleneksel tedavilerle veya önleyici uygulamalarla birlikte kullanıldığında semptomları hafifletebilir ve nefes almayı kolaylaştırabilirler. Antimikrobiyal etkileri de çeşitli in vitro çalışmalarda gösterilmiştir. ESANSİYEL YAĞLAR KANATLILARDA SOLUNUM FONKSİYONUNU NASIL DESTEKLER? Melanie Frisch IMEA Bölge Teknik Müdürü Biochem Zusatzstoffe Handels- und Produktionsgesellschaft mbH

SAYI ODAK YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 21 tir. Bu etkiler sayesinde, tozlanmanın arttığı, solunum yolları üzerinde yük oluşturduğu ve sıcakların artması sebebiyle solunumun da hızlandığı kuru ve sıcak yaz aylarında hayvanlara rahatlama sağlanır. Mentol en çok serinletme etkisi ile bilinir. Mukoza zarlarındaki soğuk reseptörlerini aktive eder, bu da serinletici bir etki yaratır ve hava alımının kolaylaştığı hissini artırır. Hayvanlar bu etkiden sadece kalabalık olduklarında değil aynı zamanda sıcaklık stresi durumlarında da yararlanırlar. Solunum sistemleri üzerindeki çeşitli etkilerinin yanı sıra birçok esansiyel yağ, antimikrobiyal özellik de göstermiştir. Çeşitli in vitro çalışmalar bakteri, virüs ve mantarlara karşı önleyici etkilerinin başarılı olduğunu göstermiştir. Nane solüsyonunun püskürtüldüğü bir broyler kümesinde bu esansiyel yağın antimikrobiyal etkileri yüzey alanlarındaki bakteri sayısının azalmasının tespitiyle doğrulandı. Diğer birçok çalışma, yüksek konsantrasyonlu esansiyel yağların antimikrobiyal etkilerini doğrulamıştır: hücre zarlarına nüfuz edebilir ve bakteri hücresinin enerji metabolizmasını bozabilirler. En güçlü etkiler gram pozitif bakterilere karşı görülebilir. Solunum semptomlarıyla mücadelede, bu aktif bileşenlerin birleşik sinerjistik etkilerini kullanan ürünlerin faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Sadece solunum semptomlarını hafifletmekle kalmaz, aynı zamanda antimikrobiyal etkilerinin de patojen yükünü azaltmada olumlu bir etkisi olabilir. Özellikle

SAYI ODAK 22 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 virüsle ilişkili solunum yolu hastalıklarında ve stres durumlarında bağışıklık sistemi zorlandığında, hasar görmüş mukozalar bakteriyel süperenfeksiyonlara karşı açık hale gelirler. Kümes hayvanlarında solunum rahatsızlıkları genellikle yem veriminin azalmasına neden olur ve sonuç olarak performansın düşmesine ve ölüm oranlarının artmasına neden olabilir. Solunum sistemi bozuk olan hayvanlarda kanda daha düşük oksijen konsantrasyonu görülür. Bu da rahatsızlığa, canlılığın azalmasına ve yem alımının azalmasına neden olur. Etkilenen sürüler için doğal esansiyel yağlar, mentol ve 1,8-sineol gibi etkili bileşen uygulamalarının, tedaviyi desteklediği ve solunum fonksiyonunu iyileştirdiği belirtilmektedir. Uygulama genellikle içme suyu yoluyla yapılır ve ideal olarak solunum semptomlarının en hafif başlangıcında başlamalıdır. Bir diğer etkili yöntem ise günde 2 ila 4 kez yapılan sprey uygulamasıdır. Her durumda hayvanlar uçucu yağların etkilerinden faydalanacak ve performans kayıpları azaltılabilecektir. Melanie Frisch Hakkında 2021 yılından bu yana Biochem’de IMEA Bölge Teknik Müdürü olarak görev yapan Melanie Frisch, lisans eğitimini 2010 yılında Hannover Veterinerlik Üniversitesi’nde tamamladı. Meslek hayatına veteriner hekim olarak başlayan Melanie Frisch, yaklaşık 6 yıl farklı veterinerlik ofislerinde entegre sürü sağlığı konusuna odaklandı. Frisch, Biochem’e ise 2016’da kanatlı hayvanlar için rasyon yem takviyeleri alanında ürün müdürü olarak katıldı. Kanatlılarda solunum sağlığını desteklemek için MentoVest'in birbirine kenetlenen özellikleri "Doğal nane ve okaliptüs yağları, solunum semptomlarını hafifletmek için yaygın olarak kullanılır. Mukusları inceltme ve böylece solunum yollarından çıkarılmasını kolaylaştırma etkileri vardır."

SAYI ODAK YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 23 biochem.net Bize ulaşın: [email protected] MentoVest, doğal esansiyel yağların kararlı bir kombinasyonudur. Solunumu destekler ve solunum kanalının doğal fonksiyonlarını güçlendirir. İyi karışabilen formu sayesinde su veya sprey ile uygulanabilir. Solunum Yolu Rahatsızlıklarını Hafifletir

SAYI ODAK 24 YEM & KATKI DERGİSİ Eylül-Ekim 2023 KOKSİDİYOZ KONTROLÜNÜN GELECEĞİ "Antimikrobiyal direncin artmaya devam etmesi nedeniyle tüketiciler antimikrobiyal kullanılmayan et üretimi için baskı yapıyorlar. Bununla birlikte, antibiyotik azaltımı hem üreticiler hem de düzenleyiciler açısından iyonoforları da hedef almalıdır. Doğal bir çözüm olarak fitomoleküller, mevcut koksidiyoz kontrol programları için en uygun tamamlayıcılardan olabilir ve zararlı ilaçlara bağımlılığı azaltarak kanatlı yetiştiriciliğini daha sürdürülebilir hale getirmek için fırsatlar sunabilir." Twan van Gerwe, Ph.D. Teknik Direktör EW Nutrition Madalina Diaconu Pretect D Ürün Müdürü EW Nutrition Yılda 14 milyar ABD dolarını aşan maliyetiyle (Blake, 2020) koksidiyoz, kanatlı sektöründeki en yıkıcı enterik sorunlardan biridir. Maliyetler açısından bakıldığında, koksidiyozun subklinik formları üretim kayıplarının çoğunu oluşturmaktadır; çünkü bağırsak hücrelerinin zarar görmesi daha düşük vücut ağırlığına, daha yüksek yem dönüşüm oranlarına, sürü homojenliğinin bozulmasına ve deri pigmentasyonunda sorunlara neden olmaktadır. Bu zorluğun üstesinden ancak kanatlılarda koksidiyoz kontrolünün temellerini ve üreticilerin koksidiyoz risklerini yönetmek için hangi seçeneklere sahip olduğunu anlarsak gelebiliriz. MEVCUT STRATEJİLER ZAYIF NOKTALARI GÖSTERİYOR İyi çiftlik yönetimi, altlık yönetimi, mekik ve rotasyon programları gibi koksidiyoz kontrol programları klinik koksidiyozu önlemenin temelini oluşturur. Daha başarılı stratejiler arasında hastalığın izlenmesi, koksidiyostatların stratejik kullanımı ve giderek artan koksidiyoz aşıları yer almaktadır. Bununla birlikte, koksidiyanın kendine has özelliklerinden dolayı bu parazitlerin kontrolü genellikle zordur. Mevcut koksidiyostatlara karşı gelişen direnç, üstesinden gelinmesi en zor ve zorlayıcı faktördür. İdeal olarak, koksidiyoz kontrol programları çiftlik geçmişine ve enfeksiyonun şiddetine göre geliştirilir. Geleneksel olarak kullanılan koksidiyostatlar kimyasallar ve iyonoforlardır, iyonoforlar ise polieter antibiyotiklerdir. Direnç gelişimini önlemek için koksidiyostatlar mekik veya rotasyon programlarında kullanılmıştır; rotasyon programında anti-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTUxNjkxNQ==